DEV BALİNALAR


Denizde yaşayan en büyük canlılar balinalardır. Özellikle Mavi Balina olarak tanınan balina türünün boyu 30 metre'yi, ağırlığı ise 150.000 kiloyu aşar. Bu balinanın boyunun uzunluğunu anlayabilmek için gözünüzün önüne 5 katlı bir apartman getirmeye çalışın. Bir de yine aynı balinanın 25-30 fil ile yaklaşık aynı ağırlıkta olabileceğini de unutmayın.
Peki bu kadar büyük ve bu kadar ağır olan bir hayvan nasıl olur da denizin 800-1000 metre derinliklerine dalıp, oradan su yüzüne kolayca çıkabilir? Örneğin 150 tonluk, 30 metrelik koca bir gemi düşünün. Bu koca gemi denizde batsa ve 1000 metre derinliğe gömülse, onu tekrar su yüzeyine çıkarabilmek için yıllar süren bir çalışma gerekir. Oysa, balina Allah'ın ona verdiği güçle 15-20 saniye gibi kısa bir sürede su üstüne çıkabilir. Çünkü balinanın kemikleri süngerimsi bir maddeden yaratılmıştır ve bu kemiklerin içi yağ ile doludur, bu sayede balina kolaylıkla su üzerinde durabilir.
Bir de, balina usta bir dalgıçtır. Gövdesi denizin derinliklerindeki büyük basınçlara dayanabilecek biçimde yaratılmıştır. Hayvanın kanında ve kaslarında dolaşan oksijen, onu su altındayken ve soluk almadığı zamanlarda besleyecek kimyasal maddelerle karışır. Dolaşım sistemi ise kanı iç organlardan beyne gönderebilecek şekilde yaratılmıştır.
Bu sayede balina nefes almak için suyun yüzeyine çıkana kadar vücudundaki oksijeni, oksijene en çok ihtiyacı olan organa, yani beynine gönderebilmektedir.
Bilim adamlarını hayrete düşüren bu muhteşem sistem, Allah'ın sanatının bir tecellisi, yani yansımasıdır. Bu sayede balina, bir dalışta 15-20 dakikadan daha fazla bir süre suyun dibinde nefessiz kalabilir.
Dahası, balinalar denizin derinliklerinden suyun yüzeyine birden bire çıktıklarında, insanlar gibi vurgun yemezler.
Çocuklar, vurgun yemek ne demek diye düşünmüş olabilirsiniz. Vurgun, yükseklik farklarındaki basınç değişimlerinden oluşur. Dalgıçlar da derinlere indiklerinde vurgun yememek için, yani basınç farkından etkilenmemek için belirli seviyelerde durarak vücutlarını o basınca alıştırırlar. Bu şekilde çok derinlere yavaş yavaş inebilirler. Yalnız unutmayın, tekrar yukarı çıkmak için belirli aralıklarla yine dinlenmek zorundadırlar. Aksi takdirde dalgıcın damarları basınç farklılığından dolayı çatlar ve dalgıç ölür. Ancak balinaların böyle bir problemi yoktur. Çünkü Allah balinaları denizde, insanları da karada yaşayabilecekleri özelliklerle yaratmıştır.
Balinanın başının üzerindeki delikten su fışkırttığını hepiniz bilirsiniz. Peki burasının burnu olduğunu biliyor muydunuz? Balinalar, burunlarını sadece nefes alıp vermek için kullanırlar. Kimi insanlar balinaların bu delikten su fışkırttıklarını zannederler. Oysa balinalar sadece ciğerlerindeki havayı boşaltmaktadırlar. Bu hava su buharı dolu olduğu ve dışarıdaki havadan daha sıcak olduğu için, uzaktan bakıldığında sanki su sütunu gibi algılanır.
Balinanın bedeni genellikle torpil biçiminde ve suda yüzmeye elverişlidir. Balıkların kuyrukları genel olarak suya dikey dururken balinaların kuyrukları suya yataydır. Balina bu kuyruk sayesinde vücudunu suyun içinde iter.
Balinanın derisinin altında yaklaşık 50 cm kalınlığında bir yağ tabakası vardır. Bu tabakanın temel görevi vücut sıcaklığını 34-37 derece dolaylarında tutmaktır.
Burada önemli bir noktayı hatırlatmakta fayda var. Balinalar ve diğer balıklar sanıldığı gibi deniz suyunu içmezler. Çünkü tuzlu su içmek bir canlıya zarar verir. Bu yüzden ihtiyaçları olan suyu yedikleri besinlerin içerdikleri sudan sağlarlar.
Her yıl Kaliforniya'da Aralık ve Ocak aylarında gri balinalar Kuzey Buz Denizi'nden Kuzey Amerika'nın güney sahillerine geçerek Kaliforniya'ya doğru yüzerler. Doğurmak için ılık sulara doğru hareket ederler. Bu yolculukları sırasında en ilginç olan ise, hamile olan anne adayı balinanın hiçbir şey yememesi ve buna ihtiyacının da olmamasıdır. Uzun yaz günleri boyunca, kuzeyin besin yönünden zengin sularındaki yiyeceklerle kendini doyurur. Ve böylece uzun süren göç dönemi için gerekli olan enerjiden daha fazlasını içeren kalın bir yağ tabakasına sahip olur. Anne adayı balina, Batı Meksika'ya ulaşır ulaşmaz doğum yapar. Yavrular, annelerinin sütleriyle beslenir, yağ takviyesi yaparlar, böylece kendi türlerinin Mart ayında başlattıkları kuzeye yapılan göç için güç kazanmış olurlar.
Bütün memeliler gibi balina da yavrularına süt verir. Ne var ki, yavrular sütü emmezler, sütü emecek olsalar ağızlarına süt ile birlikte deniz suyu da girecektir. Daha önce de belirtildiği gibi tuzlu su içmek balina için zararlı olacaktır. Ancak dişi balinaların meme bezleri çevresinde bir kas halkası vardır. Anne balina bu halkayı kasınca bir basınç oluşur ve böylece –yunuslarda olduğu gibi- sütü doğrudan yavrusunun ağzına püskürtebilir. Bu süt normal bir süt değildir. Katıya yakın, yağlı bir maddedir. Bu sayede süt deniz suyuna karışmaz. Yavrunun içtiği -daha doğrusu yediği- bu madde midede çözünür. Çözünen besin aynı zamanda da yavrunun su ihtiyacını karşılar. Görüldüğü gibi, yavruların beslenebilmesi için Allah onlara en mükemmel beslenmeyi sağlamıştır.
Balinanın gözlerinin üzerinde bulunan yağlı ve saydam salgı, hayvanın gözlerini deniz suyunun olumsuz etkilerinden korur. Balinanın dokunma ve işitme duyuları çok keskindir. Su altında çeşitli sesler çıkarır ve bu seslerin yankısını dinleyerek yön bulabilirler. Bu duyunun çalışma prensibi, radarların çalışma prensibiyle aynıdır. Zaten radarlar da balinaların bu özelliklerinin taklit edilmesiyle yapılmıştır. Bilim adamları balinanın çıkardığı bu seslerin son derece karmaşık bir dil olduğuna inanırlar. Bu dil aralarındaki etkileşim ve haberleşmede de önemli bir rol oynar.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder